Bukoleon Sarayı

İbb miras ile gezdik. Gün yüzüne çıkartılması önemli ama keşke böyle değerlere daha iyi korusak ve daha erken davransak.

İBB Miras çalışmaları kapsamında arkeolog eşliğinde alanı gezebiliyorsunuz. Eğer denk gelirseniz oldukça öğretici bir gezi. Yaklaşık 1 sene içerisinde açık hava müzesi olması planı var.İstanbul için çok önemli bir kültür mirası. Mutlaka görülmesi gerekiyor.

Minimun 1600 yıllık olarak tarihlenen Bizans Sahil Sarayı, İBB himayelerinde yeniden ayağa kalkıyor; halkla ve turistlerle buluşuyor.Henüz restorasyon ve keşif aşamasında olmasından dolayı, kurallara uyuyor ve 2 kare ile paylaşım yapıyorum.

Saray, 408-450 yılları arasında imparator II. Theodosios tarafından yaptırılmış

İBB'deki insanlar çok cana yakın, Mayıs 2022'de bize tur veren arkeologlar harikaydı. Turist olarak (benim gibi) Türkçe konuşamıyorsanız ama yine de bir tur istiyorsanız, Google Translate'i kullanmayı deneyebilirsiniz. Bu iyi çalışıyor. Muhtemelen tam olarak Türkçe değil, ama çaba sayılır, değil mi? ;)

İbbmiras burada ayda bir şantiye gezisi düzenliyor. Internetten katılım formunu doldurabilirsiniz.Bizans yazlık Sarayı. Denize gelen konuklar ve imparator gelmişse yine buradan karşılanıyor. Gözlem kulesi sayesinde tehlike varsa Büyük Saray'a bildiriliyor.2 yıl sonra açık hava müzesi olarak açılması planlanıyor.

Bir zamanlar Bizans imparatorunun ve ailesinin seyir terasından güzel Marmara denizine Anadolu yakasına ve adalara baktığı bir sahil sarayı... Evet sahil sarayıydı ama şuan denizle arasında baya bir mesafe var nedeni sahilin 1950li yıllarda sahilyolu yapımı için doldurulması.Saray ilk büyük zararı 19.yuzyilda yapılan rumeli demiryolu inşaatında aldı ikincisiyse malum sahilyolu yapımı bunlar sonucu sarayın önemli bir kısmı yıkıldı. Sarayın ismine gelince ms 912-959 yıllarında imparator olan konstantin tarafından saray iskelesine boğa ve aslanın mücadelesini anlatan bir heykel yapılmıştı işte bukoleon ismi burdan geliyor boğa ve aslan demek bukoleon... Yapım tarihi ve yaptıranla ilgili 2 görüş var biri 2.Thedosius ( ms 408-450) zamanında yapıldığı söylenen görüş diğeri de büyük konstantin döneminde (ms 306-337) bizansa sığınan sasani prensi Hürmüz (kendisi ayni zamanda hristiyan da oldu) konstantinden irandaki evine benzer bir yer yaptırmak için izin istediği ve bu sarayı yaptığı yönünde... Sarayın şimdiki halini görünce Fatihin İstanbula girip Ayasofya kubbesine çıkınca okuduğu beyitler geliyor insanın aklına : perdedâri mîküned ber kasr-ı kayser ankebût

Sarayın bulunduğu mevki öncesinde Hormisdas olarak bilinmekteydi. I. Justinian (527-565) döneminde şimdi sarayın önünde yer alan küçük limanda bulunan aslan ve boğa heykellerine[2] atfen Boukoleon adını almış, bu yüzden saray da Boukoleon dışında “Hormisdas Evi” ve “Justinian Evi” olarak da anılmıştır. Bir başka iddiaya göreyse sarayın adı Yunanca “çoban” anlamına gelen “bukolos” kelimesiyle ilişkiliydi. Boukoleon Sarayı muhtemelen 5. yüzyılda II. Theodosius (408-450) döneminde sahil surlarının üzerine inşa edilmiştir. Bukoleon, Büyük Saray kompleksinin bir parçası olup, Theodosius’un hükümdarlığından önce başka elitlerin evi tarafından işgal edilmiş olsa da 9. ve 11. yüzyıllarda Bizans imparatorları için ana yaşam alanı olarak hizmet etmiştir.1204 Sonrası4. haçlı seferi sırasında 1204’de İstanbul’un Latinlerce işgal edilmesi sırasında Montferratlı Boniface[5] tarafından ele geçirilen ve 1204-1261 yılları arasında Latin imparatorları tarafından iskan edilen saray, 1261’de Bizans’ın yeniden VIII. Michael liderliğindeki Rumlarca ele geçirilmesi ve Palaiologos hanedanının tahta çıkmasından sonra Büyük Saray kompleksi ile birlikte terk edilmiştir. İşgal döneminde Boniface kendince müstakbel “Konstantinopolis İmparatorluğu”nun baş adayı olduğunu düşünse de Venedikli rakipleri imparator olmasını engellemiş, bunun üzerine Selanik’e giderek bu şehrin kralı olmuştur. 15. yüzyılda buradaki sarnıcın üzerine Kızlar Ağası Mehmet Ağa camisi inşa edilmiş, sarayın cephesindeki heykel grubu bu dönemde ortadan kalkmıştır. Sarayın cephenin batı kısmı, Osmanlı döneminde Sirkeci’ye doğru inşa edilecek demiryoluna yol açmak için yıkıldığı 1873 yılına kadar görülebilmekteyse de günümüzde ancak doğu ayakta kalabilmiştir. Saraydaki eserlerden bazıları, şimdi saray merdivenlerini koruyan ve balkonu çevreleyen aslan heykelleri de dahil olmak üzere İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde sergilenmektedir. Boukoleon Sarayı’nın yanındaki Boukoleon Limanı bir dalgakıran ile denizden ayrılmakta olup, kalıntıları 1960’lara kadar görülebilmekteydi.2018 yılında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, sarayın Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından restore edileceği açıklamıştır. Sarayın ziyaretçiler için ahşap yürüyüş parkuru, müze ve havuzu barındıran bir açık hava müzesi olması planlanmaktadır.Boukoleon Sarayı Fotoğraf Galerisi (Nicholas V. Artamonoff, Şubat 1937)

İbb miras gezi programıyla arkeolojik kazıyı gezme fırsatı buldum. Arkeolojik kazılar devam ediyor. Sonucu dört gözle bekliyorum.

IBB Miras üzerinden rezervasyon yaptırmanız gerekiyor. 30 dakikalık bir tur ile şantiye alanını gezebiliyorsunuz.