Ayasofya Camii

Görmeye doyulmayacak, bakmakla bitmeyecek harika bir eser. Geniş bir tarih barındırıyor. Tarihi okunmadan ihtişamı yeteri kadar anlaşılmıyor ama her türlü ihtişamı yaşanabiliyor.Din görevlileri turistlere ve islami değerlere saygılı şekilde ziyaret düzenlemesi sağlıyor, Polis ve güvenlikler sürekli orada düzeni sağlıyor. Ülkemiz buraya çok önem veriyor.Önemle yapılması gereken restorasyonlar tamamlanmalı, belki dışı da boyanabilir. Girişte neredeyse her zaman olan sıra kaçınılmaz gibi sanırım.

Kalabalık zamanlarda çok sıkıntılı. Uzun sıralar var, içerisi de fena. Namaz kıldıktan sonra çıkarken kilitleniyor tamamen, kesinlikle sakin zamanlar tercih edilmeli, sabah erken veya yatsı vakti gelinmeli yoksa bir eziyete dönüşür.

Herhangi Bir Ücret Veya Bilet Almanıza Gerek Olmadan Girebilirsiniz. Maalesef Ki! Vakit Namazları Haricinde Girmek ve Görmek İsterseniz Çok Kalabalık Ve Yoğun. Hem Ziyaret Hemde İbadet Etmek İsterseniz; Ya Sabah Namazında Yada Yatsı Namazında Ziyaret Etmeniz Maneviyatı Almanız Açısından Faydalı Olacaktır.

Gerçekten çok etkileyici bir yer, atmosferi harika ancak keşke müze olarak kalsaydı, böylesine tarihi bir yerin yol geçen hanına dönmesi hoş olmamis. Bir puan kırmamın sebebi hem bu hem de ücretsiz ve sıra kontrolsüz olduğu için sürekli kaynak yapılan sıra olması, yaklaşık 700 metrelere varan kuyruğu ben denetlemeye çalıştım. Gerçekten çok leş insanımız var. Sözde ibadete gelirken insanların hakkına girmekte beis görmüyorlar. En az kaynak yapan 30 kişiye engel oldum. Daha görmediğim kaç insan oldu bilmiyorum. İşin üzücü yani hepsi de Türktü. Çok ayıp gerçekten.

Özellikle sabah namazları için tavsiye edeceğim büyülü bir atmosfer. Yollar bomboş, sanki başka bir İstanbul’u yaşıyorsunuz. Namazınızı kıldıktan sonra kubbenin altında ve mermer zeminli bölümde özellikle dua etmeyi unutmayın. Tavsiyem dönüşte Karaköy’den geçerken yolun sağ tarafında bulunan ve 24 saat açık olan çorbacıda( Sarıhan) çorba içmeniz. Mercimek çorbası harika.

Geçtiğimiz gün ziyaret ettik. Konum olarak Sultanahmetin merkezinde çok büyük bir yapı. Önceleri de kilise olan sonrasında müze olarak hizmet veren yapıdır. Sonrasında camiye çevrilmiştir. Cami olmadan önce yanlış hatırlamıyorsam içinde bir çok bölüm gezilebiliyordu. Şimdi kapalı gördüm. Eski hali daha iyiydi. Gezilecek lokasyon olarak

Geçen yıl ramazanda gitmiştik sırayla fazla beklemeden içeri giriliyordu bu sefer gittiğimizde belki de bayram tatili nedeniyle olabilir iki bin kişilik guruplar halinde alıyorlar içeriye. Daha önce kilise olan sonrasında camiye dönüştürülmüş yapı her iki dinin temsil ettiklerini yansıtıyor. İçeride tarihini anlatan bir yaz alanı vs olsa daha güzel olurdu ancak siz girmeden önce internetten bakıp girerseniz çok daha anlamlı oluyor diğer türlü sadece bakıp çıkıyorsunuz. Zaten oldukça kalabalık.. güzel bir yapı eskisi gibi müze olarak kalsa daha iyiymiş. Ki o zamanlarda da yine belirli kesiminde ibadete açıktı. En azından insanlar bu denli zarar vermezlerdi.

Fatih sultan Mehmed İstanbul’u fethettikten sonra , ilk cuma namazını Ayasofya’da kılmak için kilisenin derhal camiye çevrilmesini emretmiş, ordudaki ustalar kısa sürede Ayasofya Kilisesi’ni, Büyük Fetih Camii’ne çevirmişler ve cuma namazına hazırlamışlar. Cemaat toplanmış Fatih Sultan Mehmed etrafındakiler:– Aranızda ikindi namazının sünnetini hiç kaçırmayan var mı? diye sormuş.– Eğer kaçırmayan varsa bütün cemaatin başına o geçecek ve imamlığı o yapacak, demiş. Herkes büyüklere bakmaya başlamış. Fatih Sultan Mehmed’in orada bulunan lalası da diğer alimlere ve en son da Akşamseddin’e bakmış. Ama herkes başını yere eğmiş. Akşamseddin bile başını yere eğmiş ve:– Bir keresinde evime misafir geldi. Misafirleri kıramadığım ve çok meşgul olduğum için ikindi vakti keraate girdi. Hayatımda sadece bir kez ikindi namazının sünnetini kılamadım, demiş. Akşemseddin’in bu sözü üzerine Fatih Sultan Mehmed:– Ben hayatımda hiç ikindi namazının farzını ya da sünnetini kaçırmadım, demiş. Bunun için de oradaki heyet tarafından İstanbul’un fethinden sonra Ayasofya’da kılınacak ilk cuma namazına imamlık yapmaya Fatih Sultan Mehmed layık görülmüş.Yani hem padişah olduğu için hem de kadar savaşın arasında ikindi namazının sünnetini kaçırmadığı için imamlığa geçmiş.Fatih Sultan Mehmed imamlığa geçtikten sonra namaza başlamak için tekbir getirir ama hemen sonra durmuş ve sağına soluna selam vererek namazını bozar. Sonra tekrar tekbir getirmiş ve tekrar durur sağa sola selam vererek namazını bozar. Üçüncüsünde de tekbir getirdikten sonra ellerini bağlar ve ilk cuma namazını kıldırmaya başlar. Cemaatten bazıları: “Padişah büyük kibre girdi o kibrinden dolayı namazı başlatamadı” diye düşünmüşler. Namaz kılındıktan sonra Fatih Sultan Mehmed’e namazı nenden üç kere bozduğunu sormuşlar o da:– İstedim ki namaz sırasında bana ve bütün cemaate Kabe görünsün, yani biz Kabe’nin önünde namaz kılalım. Bu niyetle birinci tekbiri getirdim fakat Kabe görünmedi. İkincisinde de tekbir getirdim Kabe görünmedi. Fakat üçüncüsünde tekbir getirdim ve Kabe gözümün önünde belirdi, demiş. Bunun sebebini de Akşemseddin Hazretleri’ne sormuşlar o da bu hadiseyi şöyle anlatmış. Demiş ki:– Padişahımız üç defa tekbir getirdi. Birinci tekbirde baktım ki, Ayasofya’nın yönü kıbleye bakmıyor. İçimden “İnşallah bir yanlış yapmayız” dedim. İkinci kez tekbir getirdi, tekrar namazı bozdu, namazı bozduğu için sevindim. Üçüncü tekbirde yine içimden: “İnşallah namazını bozar” dedim. Fakat o an bana manevi alemde cemaatin en arka safı gösterildi. En arka safta, bir kişilik yerin eksik olduğunu gördüm. Bir an baktım ki Hızır Aleyhisselam, o bir kişilik yere doğru saf tutmak için gelirken terler direğe parmağını soktu ve Ayasofya’nın yönünü kıbleye doğru çevirdi. Ondan sonrada bir kişilik yerin eksik olduğu o safa geçti ve namaza durdu. Böylece padişah üçüncü kez tekbir getirdikten sonra Kabe’yi tam karşısında gördü, bir daha selam vermedi ve böylece İstanbul’un fethetinden sonraki ilk cuma namazını kıldırdı.

Öncelikle girişte kontrol olduğunu belirtmek isterim. Girişler ücretsiz. Girişte kadınların başörtüsü takması isteniyor o yüzden gelirken bir tane başörtüsü çantanıza atmanızda fayda var. Kısa şort veya etek giymemenizi tavsiye ederim. Yanınızda bir tane yedek bez canta olmalı bence ayakkabılarınızı içeride çantanın içine atabilirsiniz. Boylelikle çalınma ihtimaline karşı tedbirli olabilirsiniz. Çok farklı bir atmosferi vardı. Huzur dolu bir yer gibi geldi bana. Ramazan ayında gittiğim için çok kalabalıktı ama olsun. Keşke daha önce gitseydim ve görseydim dediğim bir yer oldu ama geç olsun güç olmasın.

Ayasofya TarihiAyasofya aynı yere üç kez inşa edilmiş bir eserdir. Günümüzdeki Ayasofya “Üçüncü Ayasofya” olarak bilinmektedir. Ayasofya’nın ilk inşaatı Hıristiyanlığı Roma İmparatorluğu’nun resmi dini olarak kabul eden I. Konstantin döneminde başlatılmıştır. İstanbul’un yedi tepesinden birincisi üzerinde ahşap çatılı bir bazilika olarak inşa edilen ve o dönemde ‘Büyük Kilise’ ismiyle anılan bu yapının açılışı, 360 yılında II. Konstantin döneminde gerçekleşmiştir. 404 yılında başlayan isyanda çıkan bir yangın neticesinde büyük ölçüde harap olan bu yapıdan günümüze ulaşan bir kalıntı bulunmamaktadır.İkinci Ayasofya, İmparator II. Theodosius tarafından birincisinin üzerine inşa ettirilmiş ve 415 yılında ibadete açılmıştır. Yine bazilika şeklinde ve ahşap çatılı olarak inşa edilen bu yapı ise, 532 yılında İmparator Jüstinyen aleyhinde çıkan Nika Ayaklanması’nda isyancılar tarafından yakılıp yıkılmıştır.İmparator Jüstinyen isyanın hemen ardından ilk ikisinden çok daha büyük ve görkemli bir Ayasofya yaptırmaya karar vermiştir. Üçüncü Ayasofya Bizans İmparatoru I. Jüstinyen tarafından 532-537 yıllarında inşa ettirilmiştir.Doğu Roma’nın İmparatorluk Kilisesi olarak kullanılan Ayasofya, tarih boyunca isyanlar, savaşlar ve doğal afetler yüzünden sık sık tahrip olmuştur. Ayasofya en büyük yıkımlardan birini 1204’te 4. Haçlı Seferi’nde şehrin istila edilmesiyle yaşamıştır. Haçlılar tüm şehirle birlikte Ayasofya’yı da yağmalamıştır. İstanbul’da 1204 yılından 1261 yılına kadar süren Latin işgali müddetince Ayasofya, Roma Katolik Kilisesi’ne bağlı bir katedrale dönüştürülmüştür.Ciddi hasarlar almış olan Ayasofya, İstanbul’da tekrar Doğu Roma idaresinin sağlanmasının ardından tamirlerle ayakta tutulmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte, yapılan tamiratlar yetersiz kalmış ve 1346 yılında Ayasofya’nın doğudaki başkemeri ve kubbenin bir kısmı çökmüştür.Esasında, Latin istilasından İstanbul’un fethine kadar geçen dönemde Ayasofya en karanlık çağını yaşamıştır. İki defa yıkılıp üçüncü kez inşa edilen, yüzyıllar boyunca savaşlar ve isyanlar nedeniyle tahrip edilen, bakımsızlık ve mimari hatalar yüzünden belirli kısımları çöken Ayasofya, İstanbul’un Fatih Sultan Mehmed Han tarafından fethine kadar sürekli yıkılma tehlikesi altında varlığını sürdürmüştür. Ayrıca, Katolik-Ortodoks mezhep kavgası yüzünden mabedin sosyolojik ve sembolik anlamı da büyük zarar görmüştür.Osmanlılar fethin nişanesi olarak kabul ettikleri ve kıymet verdikleri Ayasofya Camii’ne Fatih Sultan Mehmed Han’dan itibaren büyük özen göstermiş, bakım-onarım faaliyetlerini sürekli hale getirmiş ve camiyi eskisinden çok daha sağlam bir yapıya kavuşturmuştur. Bilhassa Mimar Sinan’ın Ayasofya’ya yaptığı eklemeler ve düzenlemeler, bu insanlık mirasının bugün hâlâ ayakta kalmasında çok büyük rol oynamıştır.Nitekim fethin hemen ardından Ayasofya’ya giden Fatih Sultan Mehmed Han’ın, caminin durumuna üzülerek şu mısraları okuduğu tarihi kayıtlarda bildirilmektedir:“Perdedâri mîkoned ber kasr-i Kayser ankebut Bûm novbet mîzened der tarem-i Efrâsiyâb”(“Örümcek Kayser’in sarayında perdekârlık yapıyor Baykuş Efrasiyab’ın burcunda nöbet tutuyor)Ayasofya Camii’ni kendi hayratı olarak vakfeden ve çok sayıda akar bağlayarak bakım-onarım maliyetlerini garanti altına alan Fatih Sultan Mehmed Han